ในอดีตกาล มีพระมหากษัตริย์พระองค์หนึ่งทรงพระนามว่า อังคติ เป็นพระราชาของชนชาววิเทหรัฐ ทรงมีพระราชยานและพระราชทรัพย์มากมาย ทรงมีพลนิกายเหลือที่จะนับ แต่พระราชาอังคติเป็นมิจฉาทิฏฐิ ไม่เชื่อเรื่องบุญและบาป

พระองค์ทรงมีพระราชธิดาที่โปรดปรานพระนามว่า รุจา วันหนึ่ง พระราชธิดาตรัสกับพี่เลี้ยงว่า พรุ่งนี้ 15 ค่ำ เป็นวันทิพย์ (วันพระ) วันนี้ฉันจะไปเฝ้าพระชนกนาถ ขอท่านทั้งหลายจงจัดเตรียมสิ่งต่างๆให้ด้วย

พี่เลี้ยงทั้งหลายได้จัดมาลัย แก่นจันทน์ แก้วมณี สังข์ แก้วมุกดา และผ้าต่าง ๆ สี อันมีค่ามากมาถวายแก่พระนางรุจาราชกัญญา หญิงบริวารเป็นอันมากห้อมล้อมพระราชธิดาผู้มีพระฉวีวรรณงามผุดผ่อง ผู้ประทับนั่งอยู่บนตั่งทอง งามโสภาราวกะนางเทพกัญญา

พระนางรุจาราชธิดานั้นประดับด้วยเครื่องสรรพาภรณ์ เสด็จไปท่ามกลางหญิงสหายดูประดุจสายฟ้าแลบออกจากเมฆ เสด็จเข้าสู่จันทกปราสาท พระราชธิดาเสด็จเข้าไปเฝ้าพระเจ้าวิเทหราช ถวายบังคมพระชนกนาถแล้วประทับอยู่ ณ ตั่งอันวิจิตรด้วยทองคำ

พระเจ้าวิเทหราชทอดพระเนตรเห็นพระนางรุจาราชธิดาผู้ประทับอยู่ท่ามกลางหญิงสหายซึ่งเป็นดังสมาคมแห่งนางเทพอัปสร จึงตรัสถามว่า "ลูกหญิงยังรื่นรมย์อยู่ในปราสาท และยังประพาสอยู่ในอุทยานเล่นน้ำในสระโบกขรณี เพลิดเพลินอยู่หรือ เขายังนำของเสวยมากอย่างมาให้ลูกหญิงเสมอหรือ

ลูกหญิงและเพื่อนหญิงของลูกยังเก็บดอกไม้ต่าง ๆ ชนิดมาร้อยพวงมาลัย และยังช่วยกันทำเรือนหลังเล็ก ๆ เล่นเพลิดเพลินอยู่หรือ ลูกหญิงขาดแคลนอะไรบ้าง เขารีบนำสิ่งของมาให้ทันใจลูกอยู่หรือ ลูกรักผู้มีพักตร์อันผ่องใส จงบอกความชอบใจแก่พ่อเถิด แม้สิ่งนั้นจะเสมอดวงจันทร์ พ่อก็จักให้เกิดแก่ลูกจนได้"

พระนางรุจาราชธิดาได้สดับพระดำรัสของพระเจ้าวิเทหราชแล้วกราบทูลว่า "ข้าแต่พระมหาราชา หม่อมฉันย่อมได้สิ่งของทุก ๆ อย่างในสำนักของทูลกระหม่อม พรุ่งนี้ 15 ค่ำ เป็นวันทิพย์ ขอราชบุรุษทั้งหลายจงนำพระราชทรัพย์พันหนึ่งมาให้ หม่อมฉันจักให้ทานแก่วณิพกทั้งปวงตามที่ให้มาแล้ว"

พระเจ้าอังคติราชได้สดับพระดำรัสของพระนางรุจาราชธิดาแล้วตรัสว่า "ลูกหญิงทำทรัพย์ให้พินาศเสียเป็นอันมาก หาผลประโยชน์มิได้ ลูกหญิงยังรักษาอุโบสถศีล ไม่บริโภคข้าวน้ำเป็นนิตย์อยู่ (งดอาหารเย็นช่วงถืออุโบสถศีล) บุญไม่มีจากการไม่บริโภคนั้น ลูกหญิงรุจาเอ๋ย ตราบเท่าที่ลูกยังมีชีวิตอยู่ อย่าอดอาหารเลย ปรโลกไม่มี (ตายแล้วสูญ) ลูกหญิงจะลำบากไปทำไม ไร้ประโยชน์"

พระราชธิดาสามารถระลึกชาติในอดีตได้ 7 ชาติ และเห็นชาติในอนาคตอีก 7 ชาติ พระนางประสงค์จะยืนยันเรื่องบุญและบาปว่า มีจริง จึงเล่าผลกรรมในอดีตชาติถวายพระราชบิดาไว้ว่า "ย้อนไปชาติที่ 7 หม่อมฉันเกิดเป็นบุตรนายช่างทองในแคว้นมคธ เมืองราชคฤห์ หม่อมฉันได้คบหาสหายผู้ลามก ทำบาปกรรมไว้มาก เที่ยวคบชู้ภรรยาของชายอื่น

เมื่อกรรมนั้นส่งผลทำให้หม่อมฉันต้องหมกไหม้อยู่ในโรรุวนรกสิ้นกาลนาน หม่อมฉันระลึกถึงทุกข์ที่ได้เสวยในนรกนั้น ไม่ได้รับความสุขเลย หม่อมฉันยังทุกข์เป็นอันมากให้สิ้นไปในนรกนั้นนานปี หลังจากพ้นกรรมจากนรกแล้วเศษกรรมเป็นชู้ยังส่งผลให้เกิด "เป็นลา เป็นลิง เป็นโค และเป็นกระเทย"

เมื่อจุติจากชาติที่เป็นกระเทยแล้ว บุญที่เคยทำไว้ส่งผลให้ไปเกิดเป็นเทพธิดาในนันทวัน ณ ดาวดึงส์พิภพ มีวรรณะน่าใคร่ มีผ้าและอาภรณ์อันวิจิตร สวมกุณฑลแก้วมณี เป็นผู้ฉลาดในการฟ้อนรำขับร้อง เป็นบาทบริจาริกาของท้าวสักกะ (พระอินทร์)

เมื่อหม่อมฉันอยู่ในดาวดึงส์พิภพนั้น สามารถรู้อนาคต 7 ชาติ ที่หม่อมฉันจะไปเกิดต่อไป บุญกุศลที่หม่อมฉันเคยทำไว้ได้ตามส่งผล ทำให้หม่อมฉันได้รับสักการะบูชาจากชนทั้งหลายเป็นนิตย์ตลอด 7 ชาติ แต่หม่อมฉันไม่พ้นจากความเป็นหญิงตลอด 6 ชาติ ในชาติที่ 7 หม่อมฉันจักได้เกิดเป็นเทวดาผู้ชาย เป็นเทพบุตรผู้มีฤทธิ์มาก เป็นผู้สูงสุดในหมู่เทวดา"

ในหลายๆชาติต่อมาท่านมีโอกาสได้เจอกัลยาณมิตรและได้สร้างบุญต่างๆ เมื่อได้เกิดเป็นมนุษย์บุญส่งผลให้เป็นชาย และได้สร้างบุญอย่างต่อเนื่องจนกระทั้งบารมีเต็มเปี่ยม ในชาติสุดท้ายได้เกิดเป็นพระอานนท์พุทธอนุชา

คำอธิบาย และแหล่งอ้างอิง

1. อุโบสถศีลมี 8 ข้อ เหมือนศีล 8 ทุกประการ ที่เรียกว่า "อุโบสถศีล" เพราะสมาทานในวันพระคือขึ้นและแรม 8 ค่ำ หรือ 15 ค่ำ (แรม 14 ค่ำในเดือนขาด) อุโบสถ แปลว่า "การเข้าอยู่" การถืออุโบสถจะมีเวลากําหนด เช่น หนึ่งวันกับหนึ่งคืน โดยกําหนดเอาอรุณแห่งวันรุ่งขึ้นเป็นการหมดเวลาการรักษาอุโบสถศีล ส่วนศีล 8 ไม่มีเวลากําหนด สามารถรักษาได้ตลอดเวลา

2. ปกติสตรีทั้งหลายที่ทำบุญไว้เมื่อละโลกแล้วไปสวรรค์ก็จะได้เป็นเทพธิดา แต่ท่านใดปรารถนาที่จะเกิดเป็นเทพบุตร หรือต้องการเกิดเป็นชายเมื่อเป็นมนุษย์และได้บวช ก็ให้ตั้งใจรักษาอุโบสถศีล หรือศีล 8 และให้สั่งสมบุญต่างๆ ได้แก่ ให้ทาน เจริญสมาธิภาวนา ฯลฯ แล้วอธิษฐานจิตบ่อยๆว่า ขอให้ได้เกิดเป็นเทพบุตรหรือเกิดเป็นชาย และได้บวชในพระพุทธศาสนา

3. พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล ฉบับมหามกุฎราชวิทยาลัย เล่ม 64 หน้า 205 - 229

Cr.เพจ พม.สมคิด ชยาภิรโต
#พระไตรปิฏก #เข้าพรรษา #072today